Η αντιμετώπιση
φαινομένων ενδοοικογενειακής βίας
αποτελεί πρόκληση σε μια σύγχρονη
κοινωνία δυτικού τύπου. Πέρα από το
ζήτημα του μικρού ή μεγάλου αριθμού και
των πραγματικών ή όχι περιστατικών η
καταστολή είναι ένα μέρος της αντιμετώπισης.
Η πρόληψη θα πρέπει να είναι ο βασικός
στόχος για την αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Η ελληνική έννομη
τάξη διαθέτει ήδη νόμους και θεσμούς
που μπορούν να συμβάλουν και στην
καταστολή αλλά και στην πρόληψη της
ενδοικογενειακής βίας, όπως ο Ν.
3500/2006 και οι διατάξεις του ΝΠΚ, η εφαρμογή
τους όμως είναι άλλο ζήτημα, ενώ οι
ενέργειες πρόληψης είναι ζητούμενο.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΟΝ.ΙΣ:
Από την εμπειρία
του φορέα ΓΟΝ.ΙΣ επί 20 συνεχή έτη θεωρούμε
ότι στις κακοποιητικές συμπεριφορές
που εμπίπτουν στον ορισμό της
ενδοοικογενειακής βίας ο νομοθέτης θα
πρέπει να συμπεριλάβει:
Α) την ψυχολογική και
την λεκτική βία από και προς σύντροφο
και τέκνα,
Β) την γονική αποξένωση,
Γ) την ηθελημένη
γεωγραφική απομάκρυνση των τέκνων από
τον έναν γονιό, χωρίς αυτό να συνδέεται
με το συμφέρον τους,
Δ) τις ψευδείς κατηγορίες
στα πλαίσια του διαζυγίου (άμεσος έλεγχος
των καταγγελιών από αρμόδια και ειδικά
όργανα).
Για τα παραπάνω ο
νομοθέτης θα πρέπει να ενεργοποιήσει
τα κατάλληλα πρωτόκολλα
ενεργειών και να
θεσπίσει/θωρακίσει νομοθετικά τα
ακόλουθα όργανα:
Α)
το παρατηρητήριο ενδοοικογενειακής
βίας με στόχο
την αποκάλυψη των πραγματικών γεγονότων
βίας που μένουν κρυφά (στόχος η χωρίς
προκαταλήψεις και προσχηματισμένες/
στερεοτυπικές απόψεις καταγραφή της
βίας στην οικογένεια).
Β) το
σπίτι του παιδιού, η ίδρυση (σε όλες τις
περιφέρειες) και λειτουργία του οποίου
επείγει. Ενός
φορέα με ειδικούς ψυχικής υγείας όπου
θα παραπέμπονται άμεσα τα παιδιά μετά
από επεισόδια ή καταγγελίες ενδοοικογενειακής
βίας και θα έχουν τη δυνατότητα να
εκθέτουν άμεσα και ανεπηρέαστα τα
περιστατικά βίας που βίωσαν εντός του
οικογενειακού πλαισίου.
Γ) Άμεσος
έλεγχος της βασιμότητας των καταγγελιών
σε συνεργασία των διωκτικών αρχών με
αρμόδιους ειδικούς (κοινωνικούς
ψυχολόγους, παιδοψυχολόγους κλπ). Ειδικά
σε περιπτώσεις διαζυγίων ή εν διαστάσει
γονέων ώστε να μην δημιουργηθούν
τετελεσμένα στην ψυχική ισορροπία του
παιδιού που θα είναι δύσκολο ή αδύνατο
, είτε να αποκατασταθούν , είτε να
ελεγχθούν αργότερα ως προς τα αληθινά
περιστατικά. Επίσης η διασύνδεση της
αστυνομίας, του εισαγγελέα ανηλίκων ή
και κάθε αρμόδιου δικαστικού λειτουργού
με τις ειδικές δομές όπως πχ το σπίτι
του παιδιού ή δημόσια νοσοκομεία με
ειδικά πρωτόκολλα άμεσης διερεύνησης
των πραγματικών περιστατικών.
Επισημαίνουμε
ότι η γνώση των εμπλεκομένων σε περιστατικά
ενδοοικογενειακής βίας, ότι οι σχετικές
καταγγελίες θα διερευνηθούν άμεσα
και θα αντιμετωπισθούν, θα δράσει
προληπτικά και στην αποφυγή των πράξεων
βίας αλλά και στην αποφυγή ψευδών
καταγγελιών.
Δ) ως προς την
ποινική διαμεσολάβηση με την έννοια
του Ν. 3500/2006 σκοπιμότερο θα ήταν να
προβλέπεται η δυνατότητα αυτή μετά την
άσκηση ποινικής δίωξης και περισσότερο
ως συμβουλευτική αφού ο εγκαλούμενος
δεν αποδέχεται την ενοχή του στη
συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων
κατά το στάδιο της ανάκρισης, προανάκρισης.
Κατά την ίδια έννοια τυχόν πρόβλεψη για
ψυχιατρική αξιολόγηση των εμπλεκομένων
στο στάδιο της προανάκρισης θα εισέφερε
ουσιαστικά στοιχεία στην δικογραφία,
θα βοηθούσε να καθοριστεί η δυνατότητα
αλλά και η μορφή θεραπείας, η πρόβλεψη
μελλοντικών υποτροπών, αλλά και η ύπαρξη
ψυχοπαθολογίας ώστε να υπάρξει διαφορετική
αντιμετώπιση. Στις περιπτώσεις αυτές
ο ειδικός μπορεί να λειτουργήσει και
ως σύμβουλος του Δικαστικού λειτουργού,
κατά τα ισχύοντα στο ποινικό δίκαιο
ανηλίκων (βλ. αρ.7 Ν. 4689/2020 ΦΕΚ 103α).
Ε) την ενεργοποίηση
όλων των προληπτικών
μέτρων σε επίπεδο
δήμου και κοινότητας, τα οποία δεν θα
περιορίζονται στο να διευκολύνουν απλώς
την καταγγελία των περιστατικών
ενδοοικογενειακής βίας, αλλά με τη
βοήθεια ειδικών ψυχικής υγείας να δρουν
προληπτικά αλλά και να αποτελούν έναν
σταθμό πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας
για κάθε οικογένεια.
Στ) Ενημερώσεις
σε σχολικές μονάδες και ομάδες πληθυσμού
κ.α ώστε να καλλιεργηθεί στις επόμενες
γενεές η έννοια του αυτοσεβασμού και
του σεβασμού του άλλου χωρίς στερεότυπα
συμπεριφορών που έχουν σημείο αναφοράς
τα φύλα , την θρησκεία το χρώμα ή την
καταγωγή.
Η βία
δεν έχει φύλο, χρώμα, θρησκεία, καταγωγή.
Η
βία δεν έχει παιδεία.
Η
βία έχει πολλές μορφές και πηγές.
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ
Θα μας ενδιέφερε η άποψή σας για το παραπάνω κείμενο.