6972755552, 6986933787 info@gonis.org.gr
 
ΓΟΝ.ΙΣ.

ΕΙΜΑΣΤΕ
ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ
ΓΟΝΕΙΣ

Έρευνα στην Ελλάδα για τα ποσοστά Επιμέλειας Παιδιών στο Διαζύγιο και Συμπεράσματα Έρευνας

Έρευνα στην Ελλάδα για τα ποσοστά Επιμέλειας Παιδιών στο Διαζύγιο

Αποφάσεις Πρωτοδικείου Αθηνών 2007

ΜΚΟ ΓΟΝ.ΙΣ.
 
ΕΡΕΥΝΑ
Στατιστική ανάλυση Νομολογίας Πρωτοδικείου Αθηνών: Γονική μέριμνα, επιμέλεια και Επικοινωνία παιδιών σε περίπτωση διαζυγίου.
 
Στοιχεία έρευνας:
Όλες οι αποφάσεις του έτους 2007 (απογραφή) του Πρωτοδικείου Αθηνών, Διαδικασία διατροφών.
Απλά τυχαία δείγματα (μεγέθους 30) αποφάσεων ετών 1999 έως και 2008 (εξαιρουμένου του 2007)
Στατιστικοί έλεγχοι έδειξαν ότι οι αποφάσεις του 2007 δεν παρουσιάζουν συστηματικές αποκλίσεις από αυτές των άλλων ετών.
Ιωάννης Παραβάντης, Επίκουρος Καθηγητής
(με γνωστικό αντικείμενο Διεθνείς Πολιτικές στην Τεχνολογία, την Ενέργεια και το περιβάλλον)
Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
Πανεπιστήμιο Πειραιά (ΠΑΠΕΙ, παλαιά Ανωτάτη Βιομηχανική)
Παρουσιάζονται προκαταρκτικά πορίσματα έρευνας και επιλεγμένα αποτελέσματα. (Η έρευνα θα συνεχισθεί για περαιτέρω εξαγωγή συμπερασμάτων)
Σε πόσες αγωγές το αίτημα ήταν η επιμέλεια, σε πόσες η διατροφή, σε πόσες η μετοίκηση, σε πόσες η επικοινωνία, σε πόσες η γονική μέριμνα, σε πόσες άλλο και αν ασκήθηκαν από τον πατέρα ή τη μητέρα (για κάθε αίτημα χωριστά)
 
Συνολική και ανά φύλο του ενάγοντα συχνότητα εμφάνισης αιτημάτων
 
Σύνολο αποφάσεων
 
ΑΙΤΗΜΑ           ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ       ΑΝΔΡΑΣ             ΓΥΝΑΙΚΑ
Διατροφή               1.494           35   (2.4%)      1.452    (97.6%)
Επιμέλεια                 923           83   (9.1%)         834    (90.6%)
Επικοινωνία             123           85  (69.7%)         31    (25.4%)
Γονική μέριμνα          73           14  (19.4%)          54    (75.0%)
Μετοίκηση                 39            3    (7.9%)           35    (92.1%)
Άλλο                          44            9   (20.5%)          34    (77.3%)
.
Πόσες αποφάσεις αναθέτουν άσκηση επιμέλειας στον πατέρα και πόσες στη μητέρα:
Σύνολο αποφάσεων
 
Επιμέλεια               Αριθμός         %
Γυναίκα γονέας            840           92.31
Άνδρας γονέας              62             6.81
Άλλος                              8             0.88
N= 910
*= 1.297
TOTAL= 2.207
.
Αποφάσεις 2007
Επιμέλεια              Αριθμός         %
Γυναίκα γονέας           746         92.10
Άνδρας γονέας             58          7.16
Άλλος                             6           0.74
Ν= 810
*= 1.122
TOTAL= 1.932
.
Αποφάσεις άλλων ετών (πλην του 2007)
Επιμέλεια            Αριθμός          %
Γυναίκα γονέας            94         94.00
Άνδρας γονέας              4           4.00
''Άλλος                           2           2.00
N= 100
*= 175
TOTAL= 275
.
Η γονική μέριμνα είναι καθήκον και δικαίωμα και των δύο γονέων (ΑΚ, άρθρο 1510) και περιλαμβάνει την εκπροσώπηση, διαχείριση, αλλά και επιμέλεια του τέκνου.
Μέρος της γονικής μέριμνας είναι η επιμέλεια (ΑΚ, άρθρο 1518) περιλαμβάνει τα σημαντικότερα στοιχεία του βίου ενός παιδιού όπως η διαμονή, η εκπαίδευση, καθημερινή φροντίδα.
.
Μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης η επιμέλεια βάσει νομοθεσίας (Ακ, άρθρο 1513), ανατίθεται αποκλειστικά στον ένα γονέα, εκτός αν οι δύο συμφωνήσουν να την ασκούν από κοινού, ή αν το Δικαστήριο αποφασίσει να κατανείμει διαφορετικά τη γονική μέριμνα.
 

Συμπεράσματα έρευνας

των αποφάσεων του Πρωτοδικείου Αθηνών σχετικά με την επιμέλεια των παιδιών σε περίπτωση διαζυγίου

17 Μαίου 2012Ελένη Μητσοπούλου, Δικηγόρος
 

Τα αποτελέσματα της έρευνας και τα προκύψαντα ποσοστά δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφιβολίας. Στη χώρα μας παρότι η γονική μέριμνα αποτελεί καθήκον και δικαίωμα αμφοτέρων των γονέων κυριαρχεί στο διαζύγιο η αποκλειστική επιμέλεια των τέκνων να ασκείται από τη μητέρα.Η επιμέλεια δίδεται αποκλειστικά στη μητέρα όταν αυτή υποβάλλει σχετικό αίτημα σε ποσοστό 90% περίπου, ανεξάρτητα από την ηλικία και το φύλλο των παιδιών, ο δε πατέρας περιορίζεται στο ρόλο του επισκέπτη και έτσι αντί να έχει ουσιαστικό ρόλο στο βίο του παιδιού γίνεται θολή φιγούρα περίπου σαν ανάμνηση μιας βόλτας του Σαβατοκύριακου.

Μια τυπική δικαστική απόφαση, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα αποτελέσματα έχει ως εξής. Η αγωγή ασκείται από τη μητέρα και έχει ως αίτημα τη διατροφή σε ποσοστό 90% περίπου. Η επιμέλεια των παιδιών είτε ασκείται ήδη από αυτήν δυνάμει ιδιωτικού συμφωνητικού ή προηγούμενης δικαστικής αποφάσεως, ή αποτελεί αίτημα της μητέρας μαζί με τη διατροφή. Ο πατέρας εμφανίζεται στη δίκη και περιορίζεται στο ζήτημα της διατροφής ενώ είτε δεν διεκδικεί την επιμέλεια, είτε φέρεται να συμφωνεί στην ανάθεσή της, είτε έχει συναινέσει προηγουμένως στο ιδιωτικό συμφωνητικό συναινετικού διαζυγίου.

Η στάση του αυτή ερμηνεύεται ως συμμόρφωση με την κρατούσα αντίληψη και πρακτική που επιβάλλει την ανάθεση της επιμέλειας αποκλειστικά στη μητέρα, χωρίς να σημαίνει οπωσδήποτε ελλιπές ενδιαφέρον για τα παιδιά και την ανατροφή τους. Τουναντίον αμφότεροι οι γονείς έχουν ελλιπή πληροφόρηση για το ότι θα μπορούσαν να ασκήσουν από κοινού την επιμέλεια των παιδιών τους.

Εξάλλου όταν ο πατέρας διεκδικεί την επιμέλεια (ποσοστό 9% περίπου) πολύ συχνά του ανατίθεται από το Δικαστήριο, (ποσοστό 7% περίπου) πρόκειται όμως για ακραίες κοινωνικά περιπτώσεις προφανούς ακαταλληλότητας της μητέρας είτε για περιπτώσεις εγκαταλείψεως των τέκνων από αυτήν.

Προς διευκρίνιση των εννοιών αναφέρουμε ότι η γνωστή ρύθμιση Ν. 1329/1983όπως ισχύει σήμερα προβλέπει τη γονική μέριμνα ως απορρέον από τη γονεική σχέση καθήκον και δικαίωμα αμφοτέρων των εγγάμων γονέων το οποίο περιλαμβάνει την εκπροσώπηση, διαχείριση, αλλά και επιμέλεια του τέκνου. Μετά τη διάσπαση της έγγαμης σχέσης η επιμέλεια η οποία περιλαμβάνει τα σημαντικότερα στοιχεία του βίου ενός παιδιού (διαμονή, εκπαίδευση, καθημερινή φροντίδα) ανατίθεται αποκλειστικά στον ένα γονέαεκτός αν οι δύο συμφωνήσουν να την ασκούν από κοινού ή αν το Δικαστήριο αποφασίσει να κατανείμει διαφορετικά τη γονική μέριμνα, κριτήριο δε για την ανάθεση της επιμέλειας είναι όχι το φύλλο αλλά η καταλληλότητα του γονέα και το συμφέρον του τέκνου.

Στον αντίποδα της επιμέλειας η επικοινωνία αποτελεί χαρακτηριστικό αίτημα του πατέρα το οποίο ζητά με ανταγωγή είτε με αγωγή σε ποσοστό 12% περίπου. Είναι πιθανότατο ότι το δικαίωμα επικοινωνίας ασκείται σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από την παρούσα έρευνα αν ληφθεί υπόψη ότι υφίστανται ιδιωτικά συμφωνητικά διαζυγίου περί επικοινωνίας τα οποία τηρούνται. Σημαντικό είναι ότι σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις που ο πατέρας υπέβαλλε σχετικό αίτημα του επιδικάσθηκε δικαίωμα επικοινωνίας με τα τέκνα του ανεξαρτήτως φύλλου και ηλικίας. Ωστόσο ο συνολικός χρόνος καθώς και οι ημέρες επικοινωνίας που επιδικάζονται φέρονται σχεδόν πανομοιότυπες δηλαδή ορίζουν χρόνο επικοινωνίας δύο Σαββατοκύριακα το μήνα ένα απόγευμα την εβδομάδα από μία εβδομάδα εναλλάξ τις εορτές Χριστουγέννων και Πάσχα και δεκαπέντε εως 30 ημέρες διακοπές το καλοκαίρι. Παρότι το δικαίωμα της επικοινωνίας παρέχεται στο γονέα που δεν ασκεί την επιμέλεια ως απορρέον από το φυσικό δεσμό του με το παιδί και προς αποφυγή της αποξενώσεώς τους, αλλά και προς παρακολούθηση της ανάπτυξης του, το μικρό χρονικό διάστημα που παρέχεται σύμφωνα με τα παραπάνω κινείται στα περιθώρια και όχι στον πυρήνα της ζωής του παιδιού και των δραστηριοτήτων του.

 

Το συνολικό συμπέρασμα της έρευνας είναι το εξής, στα πλαίσια του υφισταμένου δικαιικού συστήματος και των σχετικών διατάξεων μετά το διαζύγιο τα παιδιά ανατρέφονται αποκλειστικά και μόνο από ένα γονέα, τη μητέρα, χωρίς δικαίωμα και αντίστοιχη υποχρέωση του άλλου του πατέρα, για συμμετοχή στην ανατροφή του παιδιού.

 

Ετσι όχι μόνο δεν εξυπηρετείται το συμφέρον του παιδιού, ώστε αναιρείται η βασική παιδοκεντρική αρχή του ΑΚ αλλά παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των γονέων καθώς και το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους δύο γονείς όπως προβλέπεται από τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού του ΟΗΕ . Συνεπώς για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα της ανατροφής των παιδιών με σεβασμό στα δικαιώματά τους και σύγχρονους όρους ανταποκρινόμενους στην σημερινή πραγματικότητα επιβάλλεται νομοθετική μεταρρύθμιση.

 

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΑΣ

Θα μας ενδιέφερε η άποψή σας για το παραπάνω κείμενο.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ

Tο gonis.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο το οποίο είναι σχετικό με το θέμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το gonis.gr ουδεμία νομική ή άλλα ευθύνη φέρει.